Vraag een anti-voedselverspillingsplan uit als subgunningscriterium
Door een anti-voedselverspillingsplan als subgunningscriterium uit te vragen in de inkoopprocedure of aanbesteding, kan de overheid cateraars dwingen om maatregelen te treffen om voedselverspilling te voorkomen.
Hoe kun je een anti-voedselverspillingsplan als subgunningscriterium toepassen?
Bijna alle overheid- en onderwijsinstellingen maken gebruik van een cateraar die het eten en drinken verzorgt voor overheidspersoneel of studenten en leerlingen. Als een onderwijs- of overheidsorganisatie een nieuwe cateraar nodig heeft, dan moet hiervoor een aanbestedingsprocedure georganiseerd worden. In deze aanbestedingsprocedures kan de overheid een anti-voedselverpillingsplan uitvragen als subgunningscriterium.
Het voordeel van het uitvragen van een anti-voedselverspillingsplan is dat de overheid eenvoudig onderwerpen kan benoemen die ten minste in het plan moeten worden beschreven. Door een bepaalde beoordeling aan deze onderwerpen te koppelen, worden de koplopers beloond. Maar aan de andere kant wordt ook de rest van de markt gedwongen om maatregelen te treffen om voedselverspilling tegen te gaan.
Onderwerpen die bijvoorbeeld in het anti-voedselverspillingsplan kunnen worden opgenomen zijn:
- Maatregelen om verspilling in een bepaalde voedselgroep te verminderen;
- Maatregelen om voedselverspilling in het primaire proces te verminderen;
- Manieren om voedselverspilling gedurende het contract te monitoren;
- Voorstel van een rapportage over voedselverspilling richting de overheid.
In het anti-voedselverpillingsplan kunnen de volgende voorbeelden van maatregelen worden opgenomen:
- Gebruik maken van kortingscodes, doneren van voedsel bij de voedselbank en gebruik maken van Too Good To Go om tijdig voedsel af te zetten als de THT datum in de buurt komt.
- Het beperken van de hoeveelheid verschillende opties op de menukaart of van ingrediënten.
- Een zo laag mogelijk dervingspercentage voor alle vers bereide producten: hier kan bijvoorbeeld een maximumpercentage voedselverspilling per week worden bepaald.
Tot slot kan een anti-voedselverspillingsplan na verloop van tijd ook uitgevraagd worden als geschiktheidseis in aanbestedingen als genoeg bedrijven een plan hebben opgesteld (zie instrument: vraag een geschiktheidseis in de aanbesteding). Op deze manier kan het plan nog dwingender in de aanbestedingsprocedure worden opgenomen.
Uit de praktijk
In lijn met het beleid ‘Duurzaam inkopen’ probeert de overheid op verschillende manieren de catering circulair te maken. Een anti-voedselverspillingsplan wordt in de praktijk nog niet uitgevraagd bij cateringaanbestedingen. Het pilotproject voor het inkopen van biobased koffiebekers door het Ministerie van Economische Zaken (EZ) maakt wel inzichtelijk hoe ook een anti-voedselverspillingsplan uitgewerkt zou kunnen worden.
Een van de subgunningscriteria in de aanbesteding van biobased koffiebekers was een beschrijving van de aangeboden beker, waarin ten minste de volgende aspecten beschreven moesten worden:
- Materiaal: beschrijving van de gebruikte materialen.
- Hergebruik: beschrijving van acties – eventueel in samenwerking met de opdrachtgever - om hergebruik te stimuleren.
- Verwerking: beschrijving van de manier waarop de koffiebeker verwerkt kan worden en in het bestaande afvalscheidingssysteem past.
- Toekomst: beschrijving van de inspanningen die gedurende de looptijd van het contract verricht zullen worden om in te spelen op trends en nieuwe innovaties.
Voor elk van deze aspecten heeft het ministerie een aantal richtinggevende vragen geformuleerd evenals de beoordelingscriteria en tips.
Een anti-voedselverspillingsplan kan op dezelfde manier als biobased koffiebekers worden uitgevraagd. Zo kan als (sub)gunningscriterium de vraag worden gesteld om een beschrijving te geven van zowel huidige als toekomstige maatregelen om voedselverspilling tegen te gaan.
Voorwaarden
Subgunningscriteria moeten in lijn zijn met de aanbestedingsbeginselen. Deze aanbestedingsbeginselen zijn:
- Objectiviteitsbeginsel: De criteria moeten samenhangen met de opdracht.
- Transparantiebeginsel: De criteria moeten transparant zijn.
- Gelijkheidsbeginsel: De criteria mogen niet discriminerend zijn.
- Proportionaliteit: De criteria moeten in verhouding staan tot de opdracht.
Het is van cruciaal belang dat de subgunningscriteria voldoen aan deze beginselen om een eerlijke, competitieve en rechtmatige aanbestedingsprocedure te waarborgen. Deze beginselen zorgen voor een objectieve selectie van leveranciers.
Zie de website van PIANOo voor meer informatie over aanbestedingen.
Juridische toelichting
| Rechtsgebied | Privaatrecht > Aanbesteding |
| Citeertitel | Aanbestedingswet 2012 (Aw) en Gids Proportionaliteit (GP) |
| Artikel | Artikel 2.115 AW |
| Geldig vanaf | Invalid Date |