Door de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG-score) van het gebouw als subgunningscriterium te gebruiken, kan houtbouw via gronduitgifte worden gestimuleerd. Ook stimuleert de overheid op deze manier innovaties op het gebied van circulariteit en houtbouw die andere partijen niet aandurven.
Wat is MPG?
De MPG is een indicator die in een getalswaarde de milieuprestaties van een gebouw weergeeft op basis van een levenscyclusanalyse. Van verschillende levensfases van een gebouw wordt de milieudruk bepaald. De levensfases zijn: Productie, Bouw, Gebruik, Sloop, Hergebruik.
Onder milieudruk vallen de gebruikte energie en grondstoffen, de geproduceerde uitstoot en afvalstoffen. De milieudruk (uitgedrukt in euro’s) wordt afgezet tegen de oppervlakte en verwachte levensduur van het gebouw. Gebouwen die meer circulair zijn leiden zo tot een lagere MPG-score.
De wettelijk minimale MPG-norm voor kantoren is 1,0. Voor woningen geldt 0,8. Beide worden geleidelijk verzwaard tot 0,5 in 2030. Dit volgt uit het Bouwbesluit 2012.
Wil je de MPG-scores meenemen in je selectiecriteria, dan kan dat op twee manieren:
- met een vooraf vastgestelde schaal die is gekoppeld aan MPG-scores; of
- met een relatieve schaal, waarbij de deelnemer met de laagste MPG-score de meeste punten krijgt en de deelnemer met de hoogste MPG-score de minste.
Hoe pas je MPG toe?
Op dit moment is het niet mogelijk verdergaande eisen te stellen dan in het Bouwbesluit (vanaf 1 januari 2024: Bbl) staan. Zie ook instrument 11. Omgevingsplan. Dat geldt ook voor een lagere MPG. Er is wel een uitzondering mogelijk waardoor wel verdergaande eisen gesteld kunnen worden, namelijk als partijen op basis van gelijkwaardigheid contracteren. Als inschrijvers van een aanbesteding of tender kunnen winnen op basis van een MPG die niet lager is dan wettelijk verplicht, kan sprake zijn van gelijkwaardig contracteren. De inschrijver heeft in die situatie de keuze om alsnog een lagere MPG aan te bieden dan wettelijk verplicht.
In de praktijk
Zelf aan de slag met gronduitgifte?
Check hoe je de MPG als subgunningscriterium in jouw organisatie kunt gebruiken om houtbouw te bevorderen.
In de praktijk wordt de MPG-score al veel gebruikt bij selectieprocedures voor gronduitgifte. Er zijn geen klachten of bezwaren bekend . Er is wel een spanningsveld met genoemde wettelijke beperkingen. Enkele voorbeelden:
- De Gemeente Amsterdam besloot in 2015 dat minstens 30% van de selectiebeslissing op duurzaamheid gebaseerd moet zijn. Daarom maakt de gemeente nu vaker gebruik van de MPG-score als indicator voor circulair bouwen, met name wat betreft circulair materiaalgebruik. Goede voorbeelden hiervoor de winnende inschrijvingen in selectieprocedures van bouwprojecten:
- ‘de Koffiefabriek’
- ‘Juf Nienke’ - Voor voorbeelden van selectiecriteria toegepast op gronduitgifte, biedt het beleid van de gemeente Urk inspiratie: zie de Selectieleidraad openbare biedprocedure gronduitgifte, met name paragraaf 3 over ‘beste prijs-kwaliteitsverhouding’ is belangrijk.
- Zie voor meer informatie de handreiking van het Rijk.
- Zie voor rechtspraak de website van PIANOo
- Informatie over MPG is te vinden bij RVO. De regels voor MPG in wetgeving worden de komende periode aangescherpt.
Juridische toelichting
Gronduitgifte kan op verschillende manieren plaatsvinden. De overheid moet zich wel aan een aantal regels houden. Dit volgt uit artikel 3:14 Burgerlijk Wetboek.
Voorwaarden
Houd het volgende in het achterhoofd, als je een selectieprocedure opzet:
- artikel 122 Woningwet: hierin is opgenomen dat de gemeente onder andere geen bouw- en woontechnische eisen mag opnemen in privaatrechtelijke overeenkomsten, wanneer het Bouwbesluit of de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht hier al regels voor geeft. Bespreek daarom met een jurist welke eisen wel en niet in de uitvraag en de overeenkomst op mogen worden genomen.
- De selectieprocedure hoeft niet te worden toegepast als van te voren duidelijk is dat slechts één serieuze gegadigde in aanmerking komt. Ook dit moet worden vastgesteld op grond van objectieve, toetsbare en redelijke criteria.
Mogelijk kan dit spelen bij zeer innovatieve of conceptuele houtbouw.
| Rechtsgebied | Privaatrecht > Gronduitgifte |
| Citeertitel | Burgerlijk Wetboek |
| Artikel | 3:14 |
| Geldig vanaf | Invalid Date |